Özgürlüğünü Kaybeden Ülke: TÜRKİYE

Freedom House, dünyadaki siyasi haklar ve sivil özgürlüklerin durumu üzerine hazırladığı yıllık raporunu yayınladı. Freedom House, Türkiye’yi 2018’den bu yana olduğu gibi 2013’te de ‘özgür olmayan ülke’ kategorisinde değerlendirildi. Raporda yer alan, son 10 yılda özgürlüklerdeki gerileme grafiğinde Türkiye beşinci sırada bulunuyor.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Freedom House, siyasi haklar ve sivil özgürlüklerin global durumunu incelediği yıllık raporunu yayınladı. 2018’den bu yana süregelen değerlendirme çerçevesinde, Türkiye 2023’te de “özgür olmayan ülke” kategorisinde yer aldı.

NİKARAGUA, DAĞLIK KARABAĞ, LİBYA ÖNDE

Raporda, son on yılda özgürlükler alanında yaşanan gerilemeler üzerine yapılan sıralamada Türkiye beşinci sırada bulunuyor ve önünde Nikaragua, Dağlık Karabağ, Libya ve Tanzanya gibi ülkeler yer alıyor.

2023 yılında gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı ve genel seçimlerin eşit koşullar altında yapılmadığına dikkat çekilen raporda, seçimlerde yaşanan sorunlar ve silahlı çatışmaların artan zararları ele alınıyor. Freedom House’un bulgularına göre, dünya genelinde siyasi hak ve özgürlüklerde 18 yıldır kesintisiz bir düşüş yaşanmakta. Rapor, 52 ülkede siyasi hak ve özgürlüklerin kötüleştiğini, 21 ülkede ise ilerleme kaydedildiğini belirtiyor.

DEĞERLENDİRMEDE 195 ÜLKE VE 15 BÖLGE YER ALIYOR

Kuruluş, 195 ülke ve 15 bölgeyi kapsayan değerlendirmesinde, ülkeleri siyasi haklar ve sivil özgürlükler açısından 25 gösterge üzerinden puanlandırıyor. Bu puanlama sonucunda ülkeler, “özgür”, “kısmen özgür” ve “özgür olmayan” olarak sınıflandırılıyor. 2023 yılında, dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 38’i özgür olmayan, yüzde 42’si kısmen özgür ve sadece yüzde 20’si özgür ülkelerde yaşıyor.

Türkiye’nin, seçimlerde yaşanan şiddet ve manipülasyon gibi sorunlar nedeniyle ele alındığı raporda, Kamboçya, Guatemala, Polonya, Türkiye ve Zimbabwe gibi ülkelerde iktidardakilerin seçim rekabetini kontrol altına alma çabaları öne çıkıyor. Ayrıca, seçim sonuçlarını etkileyen manipülasyon biçimlerinin Kamboçya, Polonya ve Türkiye’de gözlemlendiği kaydediliyor..

DEMOKRATİK EKSİKLİKLER ÖNÜNE GEÇTİ

Freedom House, 2023 seçimlerine ilişkin olarak Türkiye’de muhalefet liderleri ve gazetecilere yönelik baskılar ile Adalet ve Kalkınma Partisi’nin medya üzerindeki hakimiyetine ve devlet kaynaklarının kullanımına vurgu yapıyor. Raporda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçimi kazanmasının ardından muhalefetin zayıflıklarının demokratik eksikliklerin önüne geçtiği ifade ediliyor.

Raporda ayrıca, dünya genelinde çoğulculuğun tehdit altında olmasına rağmen, toplumlar için bir güç kaynağı olmaya devam ettiği belirtiliyor. Freedom House, özgürlüklerin korunması adına tiranlığa karşı mücadele edenlere destek, tartışmalı bölgelerde yaşayan insanların haklarının korunması, özgür ve adil seçimlerin savunulması gibi çeşitli politika önerilerinde bulunuyor.